2019: jubileumjaar voor Groninger Museum

Het tentoonstellingsprogramma van het Groninger Museum staat in 2019 in het kader van het 25-jarig bestaan van het nog steeds spraakmakende Groninger Museumgebouw.

De tentoonstelling Mendini World wordt daarvoor samengesteld door hoofdarchitect Alessandro Mendini. Ook de exposities 'Pronkjewails. Design uit heden en verleden' en 'Peter Struycken, Boulez-installatie' staan in het teken van dit jubileum.

Met 'Strijd! 100 jaar vrouwenkiesrecht' markeert het Groninger Museum een ander jubileum: van het algemeen kiesrecht in Nederland.

Naast deze festiviteiten is er in het museum nog veel meer te zien en te doen.

In de 17e en 18e eeuw werd het Nederlandse interieur verrijkt met Aziatische invloeden. Chinees en Japans porselein en lakwerk werden door de VOC en particulieren in grote hoeveelheden geïmporteerd uit ‘de Oost’. Met name porselein was erg geliefd; zelfs de armsten hadden wel een Chinees bord of een theekop en schotel in huis. De tentoonstelling laat prachtige stukken zien die ons vertellen hoe we in Nederland de wereld in huis haalden.

Grote dieren, kleine dieren, fantasiedieren, onderkruipsels, een kip zonder kop en een blauwe hond – ze zijn allemaal te zien in een tentoonstelling met werk uit de eigen collectie van het museum. De dieren bivakkeerden een hele tijd in het museumdepot, maar zijn speciaal voor deze gelegenheid van stal gehaald. Zo zijn er de ontroerende hondenportretten van de Groninger schilder Otto Eerelman, koeien van de Haagse School en Japanse prenten met paarden op het slagveld. Soms hebben de dieren een symbolische betekenis, andere dieren lijken juist alleen om hun schoonheid te zijn afgebeeld.

Het Groninger Museum verrast het publiek met de sensationele glascreaties van de wereldberoemde Amerikaanse kunstenaar Dale Chihuly (Tacoma, Washington, 1941). CHIHULY is een ontdekking van licht, ruimte en vorm voor de hele familie. De tentoonstelling is speciaal voor het museum samengesteld in samenwerking met de Chihuly Studio en is de grootste museale expositie van de kunstenaar in Europa in de afgelopen 20 jaar. Opgebouwd uit 16 installaties, zowel binnen als buiten het museum, biedt het een uitgebreid overzicht van alle hoogtepunten uit Chihuly’s oeuvre.

De befaamde Nederlandse fotograaf Claude Vanheye (Batavia, 1948) maakte iconische foto’s van David Bowie, Michael Jackson, Jimi Hendrix en talloze andere popartiesten. De afgelopen jaren fotografeerde Vanheye bekende DJ’s, waaronder Armin van Buuren, Hardwell, Martin Garrix, Fedde Le Grand en Nicky Romero. Deze opmerkelijke serie bestaat uit verstilde opnames die doen denken aan Renaissance-portretten. In het kader van Eurosonic 2019 zijn de foto’s uit deze serie, getiteld DVOTION, voor het eerst te zien.

Gastconservator John Veldkamp (Groningen, 1945) krijgt de vrije hand om het Starckpaviljoen naar eigen inzicht in te richten met keramiek en glas uit heden en verleden. De tentoonstelling toont iets van de verzamelgeschiedenis van het Groninger Museum, maar laat de bezoeker vooral genieten van originele combinaties van prachtige objecten die gearrangeerd zijn tot meesterlijke stillevens. Veldkamp was eigenaar van de spraakmakende designwinkel John John’s, die ruim dertig jaar was gevestigd aan de Oude Kijk in ’t Jatstraat in Groningen. Hij heeft in de jaren tachtig een belangrijke impuls gegeven aan toenmalig Groninger Museumdirecteur Frans Haks om eigentijds design te gaan verzamelen.

Beeldend kunstenaar Dolf Verlinden (Schiedam, 1960) studeerde aan Academie Minerva en werkt sindsdien in Groningen. Het werk van Verlinden is minimalistisch. In zijn sobere composities toont hij belangstelling voor fundamentele aspecten als maat, maatverhoudingen, materiaal en textuur. Met eenvoudige lijnen en geometrische vormen verkent hij de ruimtelijke begrenzingen van het kunstwerk.

In 2019 bestaat in Nederland de wet op het vrouwenkiesrecht 100 jaar. Deze wet werd in 1919 na jarenlang actievoeren aangenomen. In deze grote tentoonstelling staat de strijd voor het vrouwenkiesrecht centraal. Tot in de kleinste plaatsen waren afdelingen van de in 1894 opgerichte Vereniging voor Vrouwenkiesrecht te vinden, maar de actie werd wereldwijd gevoerd en de Nederlanders waren belangrijke partners in deze internationale strijd. De expositie toont schilderijen, vaandels, foto’s, cartoons en documenten met aandacht voor regionale en nationale leiders, maar laat ook zien dat de strijd voor gelijkheid nog steeds voortduurt.

Peter Struycken (Den Haag, 1939) maakte in 2007 speciaal voor het Coop Himmelb(l)aupaviljoen een spectaculaire installatie getiteld Dynamisch kleurbeeld bij de compositie …explosante-fixe… (1971-1993) van Pierre Boulez, gebaseerd op een muziekstuk van de genoemde Franse componist. Kriskras verspreid door de donkere ruimte staan vijf grote schermen die de bezoeker meevoeren op een bijna kosmische ruimtereis door de muziek. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het museumgebouw wordt deze betoverende explosie van kleur en vorm opnieuw getoond.

Vijfentwintig jaar na de opening van het door hem ontworpen gebouw van het Groninger Museum, krijgt Alessandro Mendini (Milaan, 1931) alle ruimte om zijn droomtentoonstelling te realiseren. Hiervoor selecteerde de grand old man van het Italiaanse design niet alleen tientallen van zijn eigen fantasievolle, revolutionaire ontwerpen, maar onder andere ook schilderijen van moderne meesters, zoals Paul Signac, Henri Matisse, Kasimir Malevich en Wassily Kandinsky. Mendini World is een visueel overweldigende mix van beeldende kunst, design en architectuur, van hoge kunst tot verleidelijke kitsch.