Toename aantal bewoners met gezondheidsklachten door gaswinningsproblematiek
Het aantal mensen met psychische problemen door aardbevingen, versterking en schadeherstel neemt toe. Ondanks investeringen in hulpverlening ondervindt het totale aantal bewoners problemen. Dat concludeert hoogleraar sociale psychologie Tom Postmes in een nieuw onderzoek.
Het blijkt dat het aantal mensen dat te maken heeft met schade en versterkingsmaatregelen sinds 2016 meer dan verdubbeld is. Deze problematiek zal naar verwachting nog minstens vijf tot tien jaar aanhouden. Daarnaast is het ervaren van onveiligheid en het wantrouwen in de overheid beduidend groter dan de gezondheidsproblemen, wat de omvang en impact van de situatie verder onderstreept. Er wordt geadviseerd om het beleid, vooral op het gebied van zorg, te herzien.
Het aantal bewoners dat in problemen komt is nog niet goed becijferd. Het Ondersteunend Bureau Gaswinning vroeg daarom, namens de gemeenten Het Hogeland, Eemsdelta, Midden Groningen, Groningen, Oldambt en de Provincie Groningen, aan Tom Postmes om de omvang van de psychosociale problematiek te bepalen.
Postmes concludeert: “Er is veel geïnvesteerd om bewoners beter te helpen en het percentage bewoners met problemen neemt ook licht af. Dat is mooi, want het gaat dus gemiddeld iets beter. Maar tegelijk is het aantal bewoners dat te maken krijgt met versterking en schade meer dan verdubbeld sinds 2016. Die twee dingen samen maken dat het totale aantal bewoners dat in de problemen komt, toeneemt. Dat aantal zal nog minstens 5 à 10 jaar hoog blijven, verwacht ik.”
Overheden willen de resultaten van dit onderzoek betrekken bij de maatregelen van Nij Begun. Daarover zegt Postmes: “Dit een groot en acuut probleem. We weten dat bewoners met deze klachten meestal niet naar de huisarts gaan: het lijkt alsof zij hun klachten wegdenken. Nij begun besteedt terecht veel aandacht aan preventie, hulp en ondersteuning. Maar te weinig aan zorg. Mijn advies aan de regering en de lokale overheden is om Nij begun op dit punt te herzien.”
Eén van de problemen is dat personen door meervoudige schade en versterking een hoger risico lopen op gezondheidsklachten. De omvang van deze groep is te berekenen met behulp van grootschalige gezondheidsonderzoeken die in 2016, 2020 en 2022 zijn uitgevoerd door CBS, GGD Groningen en RIVM. Inmiddels geven meer dan 170.000 Groningers aan meervoudige schade te hebben en soms hebben zij ook te maken met versterking.
Postmes schat dat het aantal personen met een minder goede gezondheid tussen de 7.100 en 13.000 hoger is dan normaal. Het aantal met een hoog risico op angststoornis of depressie is tussen de 4.100 en 6.800 hoger. Deze aantallen zijn toegenomen sinds 2016. Ook is er sprake van onveiligheid en van aantasting van het vertrouwen in de overheid.
Prof. dr. Tom Postmes is wetenschappelijk directeur van het Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen en Hoogleraar Sociale Psychologie aan de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen.
