Wat zijn gedragsveranderingen? We zijn prima in staat om te veranderen en veel gaat zelfs vanzelf

Graag blik ik nog even met je terug op het onderwerp van vorige week. Weet je het nog? Ons brein verkiest kortetermijnoplossingen boven lange termijnoplossingen. Ons beloningssysteem reageert vooral op: gemak, genot, gewin en andere succeservaringen. Hierdoor houdt ons systeem geen rekening met de lange termijn. Is de ervaring nú fijn? Dat is het enige wat telt. Nu, hier! Datgene wat direct succes of plezier oplevert doen we steeds vaker. Wat ongemak of pijn oplevert vermijden we liever.

Ik herinner me een nieuwsitem van vorig jaar. Kinderen zitten te veel en bewegen te weinig waardoor er motorisch en conditioneel een verschil te zien is tussen de kinderen van nu en tien jaar geleden. Vooral de topsport maakt zich hier zorgen om. Er wordt gesport en gespeeld en daarnaast worden er ook vele uren aan beeldschermen besteedt. Hierdoor wordt het talent van het kind niet volledig ontwikkelt. Kinderen komen op steeds jongere leeftijd in aanraking met beeldschermen. Hoe getalenteerd zo’n kind ook is, hun beloningssysteem verkiest een YouTubefilmpje boven springen, klimmen en klauteren. Ook het brein van een kind kiest voor het directe plezier en het gemak.

Zoals je misschien doorhebt (en zo niet dan vertel ik het je nu) heb ik het in deze en de vorige columns over gedragsverandering. En ik deel zoveel mogelijk manieren om dit te doen. We zijn allemaal hetzelfde en ook allemaal anders. De ene manier werkt voor jou, de andere werkt voor mij en op sommige punten werkt het voor ons beide op precies dezelfde manier. Ik kom in mijn leven alleen maar mensen tegen die iets in hun gedrag willen veranderen. Er is vrijwel niemand volledig tevreden. Laten we het positief houden: we zijn allemaal opzoek naar groei! Hierdoor ben ik ervan overtuigd dat er een column bij zit waar jij veel aan hebt. Er gaat een onderwerp tussen zitten met (een deel van) de oplossing voor jou!

Laten we eerst gedragsverandering uitpluizen voordat we verder gaan.

Alle acties en reacties van een persoon in relatie tot zijn/haar/hen natuurlijke en sociale omgeving. Gedrag is alles wat je kunt voordoen en nadoen (en ook wat je kunt denken en voelen).

Aanpassen, anders worden, anders maken, herzien, wijzigen, zodanig aan zichzelf werken dat men anders wordt.

Een combinatie van bovenstaande definities.

We willen veranderen omdat we ergens vanaf willen. We willen vaak veranderen vanuit onvrede of door een angst. Bijvoorbeeld: Je bent niet tevreden met je overgewicht of je bent bang om niet gezond oud te worden. Gedrag veranderen klinkt bijna als een straf. Ik hoor niemand juichen: “Jippie, ik ga lekker veranderen, zin in!” Wat als we dat nou wel riepen? Laten we dan eerst onze taal veranderen. Dus niet: “Ik wil veranderen vanuit onvrede of door een angst”, maar “Jippie, ik wil iets anders omdat ik tevreden en krachtig wil zijn!”

Ook denken we dat veranderen heel moeilijk is. Je bent een andere route gaan rijden omdat de verkeerssituatie gewijzigd werd. Je bent verhuist en neemt het taalgebruik en het fietsgedrag van de mensen om je heen over. Je gaat tegenwoordig naar een andere winkel, omdat daar een artikel te koop is dat je graag wilde hebben. Op vakantie in Spanje ga je rond 21.00 uur dineren. En nog veel extremer zijn de veranderingen als je gaat samenwonen en kinderen krijgt. Er zijn gedragsveranderingen die we nauwelijks opmerken. We zijn er prima toe in staat om te veranderen. Veel gaat zelfs vanzelf!

Esther de Boer.

Lees ook: Kortetermijnoplossingen werken niet