Training voorafgaand aan een dikkedarmoperatie vermindert de kans op complicaties met bijna 50 procent. Dat blijkt uit onderzoek van Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), Medisch Spectrum Twente (MST), Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en Universiteit Maastricht (UM).
Complicaties na een operatie komen vaak voor bij ouderen die niet fit zijn en leiden onder meer tot een langere opnameduur en afname van de kwaliteit van leven op zowel de korte als langere termijn. Daarnaast verhogen complicaties na een operatie de zorgkosten.
‘Dit is hét wetenschappelijk bewijs van wat wij al vermoedden: prehabilitatie werkt’, zegt UMCG-hoogleraar en chirurg Joost Klaase, initiator en eindverantwoordelijke van het onderzoek.
Trainen met fysiotherapeut helpt
De onderzoekers hebben niet-fitte patiënten met dikke darmkanker drie weken voor de operatie laten trainen met een eerstelijnsfysiotherapeut. In vergelijking met de ongetrainde niet-fitte patiënten nam het aantal complicaties bij de getrainde niet-fitte patiënten met bijna 50 procent af.
‘Daarnaast gaven de getrainde patiënten aan dat ze zich gedurende het trainingsprogramma steeds fitter gingen voelen en dat zij het trainen – ondanks de best stevige inspanning – toch ook erg leuk vonden’, zegt projectleider Annefleur Berkel, arts-onderzoeker in het MST en huisarts in Twente, in een persbericht.
Wetenschappelijk bewijs
Hoewel het misschien voor de hand ligt dat dergelijke voorbereidingen voor een grote operatie plaatsvinden, is prehabilitatie nog niet breed geïmplementeerd in de zorg. Het UMCG en de UM pleiten ervoor deze aanpak landelijk en gecontroleerd in te voeren, zoals ook meer en meer internationaal door experts geadviseerd wordt.
Joost Klaase: ‘Tot nu toe was er nog onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat het werkt. Nu blijkt dat dit werkt voor niet-fitte mensen met darmkanker, hopen we met alle partijen stappen te kunnen zetten in de landelijke implementatie en evaluatie, zoals het vergoed krijgen van bijvoorbeeld fysiotherapie voorafgaand aan een operatie en het monitoren en evalueren van de effecten van prehabilitatie op nationale schaal.’
Onderzoek in Medisch Spectrum Twente en Ziekenhuis Groep Twente
Het onderzoek is uitgevoerd in het Medisch Spectrum Twente en de Ziekenhuis Groep Twente, in samenwerking met het UMCG en de Universiteit Maastricht. Meerdere academische en perifere ziekenhuizen werken samen aan onderzoek en implementatie van prehabilitatie, onder andere ook het Erasmus MC.
De resultaten van het onderzoek zijn maandag gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift Annals of Surgery.
