Jan is actief in de ondernemingsraad van de organisatie waar hij werkt en bij de vakbond. “De stukken die ik hiervoor zou moeten lezen, laat ik voorlezen door mijn vrouw.”
Jan kan namelijk niet goed lezen en schrijven. Hij is één van de 15.500 laaggeletterden uit de gemeente Groningen. Om deze mensen goed te bereiken en te begeleiden, coördineert het Alfa-college zogenaamde Taalhuizen.
Taalhuizen
Taalhuizen worden landelijk uitgerold en zijn laagdrempelige plekken waar iedereen die problemen heeft met de Nederlandse taal welkom is. Door middel van een intakegesprek wordt gekeken welk taalaanbod het meest geschikt is. Dat kunnen individuele trajecten zijn met een taalvrijwilliger, maar ook lessen bij de afdeling Educatie van een mbo-school.
Het Alfa-college werkt samen met gemeente Groningen, Humanitas, Groninger Forum, Stichting Lezen en Schrijven en Noorderpoort. Stad Groningen telt inmiddels vier Taalhuizen in de wijken Selwerd, de Wijert, Oosterpark en Vinkhuizen, waarvan het Alfa-college de laatste twee coördineert.
Schaamte en taboe
“Wij voelen ons maatschappelijk verantwoordelijk. Er zijn zóveel mensen met taalproblemen. We begeleiden hen graag op het gebied van taal, maar ook met rekenen en digitale vaardigheden. Ons doel is om deze mensen meer toekomstperspectief te bieden, zodat zij zelfredzamer kunnen zijn in de maatschappij. Onder laaggeletterde volwassenen met een Nederlandse achtergrond ligt vaak een enorm schaamtegevoel en taboe ten grondslag. Zij maken niet zo gemakkelijk de stap om hulp te vragen bij leren. Daarom zijn onze Taalhuizen heel toegankelijk en bovendien kost het de deelnemers niets. We hopen dat dat bijdraagt aan het doorbreken van het taboe”, aldus Simone van Leusden, coördinator Taalhuizen Alfa-college.
Collega’s van Jan weten niet dat hij taalproblemen heeft. Omdat hij zich ervoor schaamt en daarnaast bang is dat zijn baan op het spel komt te staan, wil hij niet met zijn echte naam genoemd worden. Hij wil wel graag iets veranderen en daarom bezoekt hij één keer per week het Taalhuis voor individuele begeleiding.
“Ik heb een fotografisch geheugen en zo kan ik me toch goed voorbereiden op vergaderingen. Maar liever lees ik natuurlijk zelf. Ik wil helemaal niet afhankelijk zijn van anderen. Daarom ben ik naar de huisarts gegaan. Om te vertellen dat ik graag weer les wil. Hij wees me op het Taalhuis.”
Hulp
Sinds de Taalhuizen in Groningen van de grond kwamen, zijn er 32 mensen geholpen en krijgen 48 cursisten er nog ‘les’. Onder hen bevinden zich mensen die niet kunnen lezen en schrijven maar ook mensen met kleinere taalachterstanden.
Alle hulp wordt gegeven door taalvrijwilligers die geworven worden door Humanitas. De inhoudelijke begeleiding wordt verzorgd door Alfa-college en Noorderpoort. Op dit moment zijn er 35 taalvrijwilligers aan het werk. Ook zij zien de noodzaak van de Taalhuizen en voelen zich maatschappelijk verantwoordelijk.
“Als je taal niet goed beheerst wordt het leven een stuk moeilijker”, vertelt Titia Rozema. Ze is al een half jaar enthousiast taalvrijwilliger en helpt op dit moment vier cursisten, waaronder Jan. “De mensen die ik begeleid staan allemaal midden in de maatschappij. Ze zijn 50+, hebben werk en functioneren goed, maar ze kunnen níet goed lezen en schrijven en computeren.”
Titia vindt taal ontzettend leuk en heeft naast een engelengeduld tijd om deze mensen te helpen. “Jan leest inmiddels redelijk goed de ondertitels op tv, iets wat hij niet deed toen hij een half jaar geleden bij mij kwam. Mijn doel is dat hij straks ook durft te reageren op whatsapp berichtjes. Zonder bang te zijn dat er fouten in staan. Heel soms krijg ik een appje terug, dus we gaan de goede kant op.”
