"Controle is een illusie"
Mijn horloge heb ik zo ingesteld dat ik niet kan zien hoeveel stappen ik zet, hoeveel calorieën ik verbrand en hoeveel kilometer ik heb afgelegd. Mijn keukenweegschaal heb ik jaren geleden weggedaan. Ik ben nog nooit aangeschoten, laat staan dronken geweest.
Controle. Steek je hand op als je ook graag controle wilt hebben! Het willen hebben van controle is een overlevingsstrategie waarbij je iets wilt beheersen en ervoor wilt zorgen dat er niet iets gebeurt wat je niet wilt. We hopen er zelfvertrouwen, aandacht, macht, rust, zekerheid of een veilig gevoel door te krijgen. We willen onzekerheid, angst en stress tegengaan.
Ik heb expres mijn horloge op deze manier ingesteld en geen keukenweegschaal meer in huis, zodat ik het allemaal niet kan meten en bijhouden. Jaren geleden hield ik het allemaal bij, zelfs groenten werden afgemeten met de keukenweegschaal. Het begon heel vermoeiend te worden om alles bij te houden en ik vond het geen gezonde manier van omgaan met gezond eten. Door mijn horloge anders in te stellen en afscheid te nemen van mijn keukenweegschaal ontnam ik mijzelf een vorm van controle hebben. Het was even wennen, maar daarna gaf het rust.
Het willen hebben van controle is er in verschillende vormen en maten. De ene persoon wil controle uitoefenen op anderen, de ander heeft dwanghandelingen. Als ik mijn controle analyseer, is het een vreemd soort controle. Ik wil controle hebben over het resultaat. Dit kan niet (altijd), want vaak ligt dit aan externe factoren. Ik wil altijd winnen. Ik heb in de hand hoeveel energie ik in een wedstrijd steek, maar ik heb niet de controle over de andere partij. Ik wil een x aantal kookboeken verkopen. Ik heb controle over al mijn marketingtools die ik inzet, maar ik heb geen controle over de potentiële kopers.
Als ik het zo bekijk kunnen we het willen hebben van controle in drieën verdelen. We willen controle over iets waar we geen invloed op hebben, waar we volledige invloed op hebben en waar we deels invloed op hebben.
We hebben geen controle (op korte termijn) over het weer. Dit ligt volledig bij externe factoren, waardoor het geen zin heeft om ons hier druk over te maken. We hebben volledige controle over onze inzet, dus daar kunnen we het beste onze energie aan besteden. En we hebben gedeeltelijk controle over het winnen van een wedstrijd, omdat het een mix is van intern en extern. Hierbij is het handig om vooral te focussen op onze eigen strijdlust.
Als ik naar mezelf kijk heeft controle ook te maken met perfectionisme. Ik bereid alles altijd heel goed voor, ik zorg ervoor dat alles perfect geregeld is. Ik wil niet dat er iets misgaat en ik wil geen fouten maken. Ik heb ook nog preventieve controle. Ik maak mijn huis preventief schoon, zodat het niet vies wordt.
Weet je, volgens mij is controle willen hebben een illusie.
Ik ben heel benieuwd hoe mensen denken die geen controle hoeven te hebben. Waar ontstaat jullie zekerheid, zelfvertrouwen, rust en veiligheid?
Esther de Boer.
