Tikkie! Jij bent ‘m! Afgelopen week mocht ik weer twee dagen Provocatief Leiderschap proeven. Beide dagen zijn we gestart met spelletjes, aangezien er al veel te veel terminale serieusheid is in de wereld. De eerste dag deden we verschillende soorten tikkertje en de tweede dag gingen we bokje springen, schreeuwen naar de koeien in het weiland, etc. Heerlijk spelen, ik houd ervan.
Provocatief Leiderschap houd in dat je echt gaat zeggen en doen wat je te zeggen hebt en wat je oprecht wilt doen. Voor veel mensen geldt dat bepaalde dingen heel ongemakkelijk voelen omdat het ‘niet hoort’, omdat we geremd zijn en omdat we vasthouden aan patronen. Bij de ene persoon zit het wat dieper verstopt dan de ander, maar ergens willen we toch allemaal tikkertje doen met onze serieuze collega? En mensen om ons heen die zo diep verstrikt zitten in gedachten en emoties, wakker schudden met een grapje en wat luchtigheid?
Andere gedachtestromen laten ontstaan hoort ook bij Provocatief Leiderschap. Zo deden we drie oefeningen waarbij ik kan uitleggen hoe deze nieuwe gedachtestromen ontstaan. “Waar voel jij je schuldig over?” Deze vraag werd ons gesteld. Iemand in de groep vertelde aan de anderen waar hij/zij zich schuldig over voelt. De rest van de groep mocht hier zoveel mogelijk op in haken door al het andere de schuld te geven. “Het ligt niet aan jou, het ligt aan je ouders, want zij…”, “Het ligt aan de economie, want…”, “Dit ligt echt aan de grond waar jij op woont…”, “Het ligt aan het vrouwenstemrecht, anders was dit nooit voorgevallen”. Het is nu natuurlijk niet de bedoeling dat we vanaf nu de schuld altijd bij iets of iemand anders leggen en slachtoffer gaan spelen. Maar dit is wel even heel lekker om te horen dat het een keer niet je eigen schuld is. Ik heb de overtuiging dat we vrijwel alles in eigen hand hebben, in mijn ogen bepalen we voor het overgrote deel hoe ons leven eruit ziet, dit is mijn terminale serieusheid. Alle ideeën van mijn groepsgenoten zorgen voor nieuwe gedachtestromen.
Een minuutje heerlijk klagen is het tweede voorbeeld. We mochten een minuutlang klagen over iets wat je dwars zit. Veel mensen mogen van zichzelf niet klagen. Dit gaf opluchting en je doet even iets wat je normaal niet van jezelf mag doen.
Het laatste voorbeeld is vertellen wat je talent is. Wij mensen hebben het gevoel dat we niet mogen klagen en we mogen vooral niet vertellen waar we goed in zijn. Om en om mochten we voor de groep gaan zitten en vertellen waar je goed in bent. Vervolgens ging de groep het nog meer versterken door geïnteresseerde vragen te stellen waardoor het nog grootser werd. “Heb je dit ook op andere gebieden in je leven?” en “Wat is je allermooiste voorbeeld?”
Bij provocatief coachen draait het om warmte, humor en uitdaging. We gingen een wedstrijdje doen wie het al wat beheerst. In tweetallen gingen we uiteen. Vijf minuten was je de coach, terwijl de ander een persoonlijk probleem inbracht. Na vijf minuten kreeg je het woord te horen wat de ander het meest naar voren vond komen in het gesprek: warmte, humor of uitdaging. Daarna werd er van rol gewisseld. Na drie gesprekken met drie verschillende personen moest je drie papiertjes hebben met alle drie de woorden. Ik had ze alle drie! Ik houd heel erg van winnen, maar bovenal gaf mij dit veel zelfvertrouwen dat ik het al veel beter beheers dan ik had verwacht.
Bij traditioneel coachen geef je oplossingen en adviezen. Bij provocatief coachen mag dit ook, maar dan anders. Je mag gerust oplossingen aanbieden, als ze maar zo absurd mogelijk zijn. Bijvoorbeeld: “Morgen ga je op het Malieveld staan op een podium om je mening te verkondigen of we gaan je invriezen en brengen je over 30 jaar weer tot leven als de wereld wel klaar is voor jou.” Hierdoor komt de persoon zelf met een passende en realistische oplossing.
Esther de Boer.
