“Dan ben jij mijn vriend niet meer!”
Jasper draait zich resoluut om en loopt weg, het plein op. Leandro blijft beteuterd staan. “En jij niet meer van mij!” roept hij na.
Ja, ze hadden duidelijk een meningsverschil en kwamen daar niet meer uit. Andere kinderen staan er wat zwijgzaam omheen en weten blijkbaar niet met wie van de twee ze het eens moeten zijn.
‘Dan ben jij mijn vriend niet meer.’ Ik heb het ook wel eens te horen gekregen vroeger. Kwam keihard binnen. Nu weet ik inmiddels waarom. Het raakt aan de psychologische basisbehoefte ‘verbondenheid’. Erbij horen, gezien en gehoord worden, erkenning, acceptatie, zelfbeeld, waardevol zijn.
In de volgende pauze spelen Jasper en Leandro alweer gebroederlijk samen, als dino’s. Met de rest van de groep. Zo gaat dat vaak met kinderen. Ze leven in het moment en zijn meesters in vergeving.
De komst van de sociale media heeft deze basisbehoefte ‘verbondenheid’ behoorlijk onder druk gezet.
Groepsapp
Op vrijdag komt Lisa binnen. Helemaal verkeerd is ze uit de taxi gestapt. De chauffeur komt zelfs nog even mee om tegen me te zeggen dat het bijna niet te doen was onderweg. Lisa gooit haar tas neer en ploft op haar stoel.
Ik zeg even niets, maar kijk haar wel aan. Al snel komt ze met het probleem.
“Ik ben uit de groepsapp gezet, omdat ik aan het spammen was. Maar anderen spammen ook steeds!” Zonder blozen pakt ze haar telefoon en laat me alles zien. De app met haar vriendinnen.
“Mag ik je telefoon vasthouden?” zeg ik. Het mag.
Ik kijk bij groepsinformatie en zie dat er maar één beheerder is. Dat betekent dat één iemand een machtspositie heeft ten opzichte van de rest. Dan heb je ook geen kans.
We kletsen nog even en Lisa is weer rustig. Ze heeft het kunnen delen met me en lijkt zelfs even opgelucht.
In de pauze kijkt ze op haar telefoon en ziet dat ze weer is toegevoegd. Ze is blij. Dat raakt me intens. Want blijdschap die afhankelijk is van de beheerder, is extrinsiek gemotiveerd. FOMO, fear of missing out.
“Het zou eerlijker zijn als iedereen beheerder is van de app, denk je niet?”
Ze laat de woorden op zich inwerken.
‘Dan ben jij mijn vriend niet meer.’ Bij sociale media mist al de analoge communicatie, de energie, de klank en kleur van je stem en de blik in je ogen. Maar in een groepsapp met slechts één beheerder is er ook nog eens een ongelijkwaardigheid en machtspositie waar vooral jongeren enorm onder kunnen lijden. Een nog steeds zwaar onderschat probleem. Wij volwassenen zullen ‘voorbeeldig’ moeten zijn. Dus niet zeggen hoe zij het moeten doen, maar laten zien hoe wij het zélf doen.
Verbondenheid is een universele behoefte.
Vooral de fysieke variant, want je hebt ook verwerkingstijd nodig. En dat levert je JOMO op; joy of missing out.
Door Bart Heeling. Foto: Pixabay.
Bart Heeling is leerkracht op De Aventurijn Renn4, een school voor speciaal onderwijs. Hij geeft les aan kinderen met ernstige gedragsproblemen en/ of psychiatrische problematiek. Volgens Bart hebben mensen vaak nog een verkeerd beeld van het speciaal onderwijs. Hij deelt daarom zijn belevenissen in de column ‘Gewoon Speciaal’ en op LinkedIn. Eerder verscheen zijn bundel ‘Gewoon Speciaal’.
