Deze zondag opent in de voormalige Groningse tabaksfabriek Niemeyer de 30e editie van de Noorderlicht Biënnale, één van de grootste foto- en lensbased kunstmanifestaties in Europa. De titel van deze jubileumeditie is 'Machine Entanglements'.
De opening wordt verricht door de nieuwe burgemeester van Groningen Roelien Kamminga.
De deelnemende kunstenaars uit binnen- en buitenland onderzoeken hoe technologie, ecologie en samenleving met elkaar zijn verweven.
De Noorderlicht Biënnale is de eerste expositie in de voormalige tabaksfabriek van de in 2023 gesloten firma Niemeyer. Het gebouw uit 1913, ooit het trotse toonbeeld van de Groningse industriële vooruitgang, is ontworpen door architect Jan Wiebenga. Met zijn gewapend betonconstructie is het complex één van de voorlopers van het Nieuwe Bouwen. De Noorderlicht Biënnale is de eerste grote expositie op deze plek die later de permanente thuisbasis wordt van Noorderlicht. Het Tschumipaviljoen (Kunstpunt), eveneens in Groningen, is ook onderdeel van de Noorderlicht Biënnale.
Machine Entanglements wil bewustwording creëren én het gesprek openen over hoe de technologie het dagelijks leven en de omgeving vormt en verandert. Volgens de deelnemende kunstenaars leeft de mensheid niet naast technologie, maar erdoorheen. De kunstenaars in Groningen laten de belofte én de schaduwzijde zien van de technologische vooruitgang.
In de Niemeyerfabriek is recent werk te zien van onder andere de internationaal vermaarde kunstenaars Michael Najjar, Sabrina Ratté, Josèfa Ntjam en het duo Noviki. Deze en 28 andere kunstenaars tonen in Niemeyerfabriek plekken en perspectieven die met het menselijk oog onbereikbaar zijn. Met de analoge of digitale camera als ooggetuige onthullen zij zones waar het oog tekortschiet. In het Tschumipaviljoen van Kunstpunt exposeert Christy Westhovens een installatie die onzichtbare technologie zichtbaar maakt.
In Groningen verkent Machine Entanglements ook de schaduwkant van technologische vernieuwing. In de Niemeyer-fabriek, doordrenkt van arbeid en productie, stellen kunstenaars kritische vragen en zetten ze hun verbeelding aan het werk: wat als technologie niet alleen een middel is om te versnellen, te controleren of te ontginnen, maar ook een kans biedt om te herstellen en te verbinden. Auteur Christoph Miller schreef speciaal voor dit deel van de tentoonstelling een essay.
Naast de Niemeyerfabriek en het Tschumipaviljoen is de Noorderlicht Biënnale dit jaar ook te bezoeken op 4 andere locaties in de provincies Friesland en Drenthe. Terwijl de kunstenaars in Groningen de belofte én de schaduwzijde van technologische vooruitgang laten zien, onderzoeken hun collega’s in Museum Belvédère (Oranjewoud), Museum Dr8888 (Drachten) en Brouwerij Fortuna (Vlieland) hoe mens en machine elkaar beïnvloeden en hoe AI en technologie het beeld van natuur en identiteit veranderen.
In de voormalige landbouwschool De Proef in Frederiksoord in Drenthe tonen kunstenaars werk rond landbouw, technoteelt en smart farming met oog voor de invloed van technologie op het landschap en voedsel.
De Noorderlicht Biënnale is tot en met zondag 7 september te zien op zes locaties in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe.